“Thực ra mấy năm nay mẹ tôi đã đi khám rất nhiều nơi, cũng uống không biết bao nhiêu loại thuốc rồi, nhưng tất cả đều không có tác dụng rõ rệt.”

“Chủ nhiệm Trình đừng quá lo lắng. Cả người mẹ tôi đều khó chịu, dường như không mắc bệnh gì quá nghiêm trọng, nhưng lại có quá nhiều triệu chứng chồng chéo. Nhiều khi đi khám, tôi cũng không biết nên đăng ký khoa nào cho đúng, có lẽ căn bệnh này thực sự không dễ chữa.”

Những trường hợp bệnh nhân và người nhà thấu hiểu như vậy thường xuyên xảy ra. Và càng là những người như thế, Trình Chiêu Minh lại càng khao khát chữa khỏi bệnh cho họ. Khi gia đình không còn ý kiến gì nữa, Trình Chiêu Minh liền nói: "Nếu mọi người đều đồng ý, vậy để tiểu sư muội của tôi cũng bắt mạch cho bà nhé."

Thế là, La Thường ngồi xuống bên cạnh Trình Chiêu Minh, bắt đầu tiến hành bắt mạch cho vị bệnh nhân.

Trong lúc La Thường bắt mạch, bệnh nhân đã chủ động kể lể về tình hình sức khỏe của mình: “Bác sĩ La ơi, n.g.ự.c tôi cứ khó chịu đã hai năm nay rồi, lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi, cả ngày người cứ uể oải, không thiết làm gì cả…”

Cứ thế, bà kể không ngừng về bệnh tình của mình, thậm chí có những chi tiết bà còn nhắc đi nhắc lại. Người nhà sợ bà làm phiền La Thường bắt mạch nên cô con gái định nhắc nhở. Nhưng La Thường nhận thấy bệnh nhân rất thích tâm sự và bày tỏ, liền khẽ ra hiệu cho cô con gái không cần bận tâm, cứ để bà ấy nói tiếp.

Sau khi bắt mạch và xem xét bệnh án, La Thường gần như không cần hỏi thêm bất cứ điều gì nữa.

Bởi vì trước đó, Trình Chiêu Minh đã khám kỹ lưỡng và ghi chép đầy đủ các triệu chứng cùng mạch tượng cần thiết. Cộng thêm những lời bệnh nhân vừa kể, La Thường đã hoàn toàn nắm rõ tình trạng bệnh.

Qua lời kể của bệnh nhân, quả thực bà ấy cảm thấy khắp người không khỏe, chỗ nào cũng khó chịu. Thế nên, đối với bác sĩ khám bệnh, việc tìm ra một điểm đột phá chính xác để chẩn đoán không phải là chuyện dễ dàng.

La Thường lướt nhanh qua các đơn thuốc mà những bác sĩ khác đã kê cho bệnh nhân, đang mải suy tư, thì đúng lúc cửa phòng khám hé mở.

Một vị bác sĩ trung niên thò đầu vào, đảo mắt một lượt rồi thấy Trình Chiêu Minh vẫn ở đó, liền cất tiếng: “Chủ nhiệm, Tiểu Biên vừa báo với tôi là chủ nhiệm vẫn chưa về, lại còn có cả tiểu sư muội của chủ nhiệm nữa, có phải là cô gái đó không ạ?”

Vị bác sĩ trung niên cười hiền hậu, không đợi Trình Chiêu Minh lên tiếng mời đã tự nhiên mở rộng cửa phòng bước hẳn vào. Theo sau ông là vài gương mặt trẻ tuổi vẫn còn mặc áo blouse trắng. Ba người họ, hai nam một nữ, chen chúc nhau thành một nhóm nhỏ, thập thò sau lưng vị bác sĩ, ánh mắt tất cả đều tò mò lén nhìn về phía La Thường.

Trong số đó, có một người chính là học trò của Trình Chiêu Minh, người mà lúc nãy đã mở cửa khi La Thường đến. Chắc hẳn cậu ta là Tiểu Biên mà vị bác sĩ trung niên kia vừa nhắc đến.

Trình Chiêu Minh khách sáo mời vị bác sĩ trung niên: “ Đúng rồi, đây là tiểu sư muội của tôi. Tôi đang có một ca bệnh khá hóc búa, muốn cùng tiểu sư muội bàn bạc để tìm ra một hướng đi mới, biết đâu sẽ có thêm những khai sáng bất ngờ.”

Việc ông hạ thấp mình như vậy khiến vị bác sĩ trung niên không khỏi tròn mắt ngạc nhiên.

Với tư cách là chủ nhiệm khoa, chuyên môn của Trình Chiêu Minh vốn rất đáng nể. Lời lẽ khiêm tốn của ông đủ để chứng minh ông thực sự công nhận và đánh giá cao y thuật của cô tiểu sư muội này.

Vị bác sĩ trung niên thấy vậy càng thêm phần hứng thú, không chút ý định rời đi, liền kéo ghế ngồi xuống, nói: “Ồ, vậy tôi cũng xin phép ở lại cùng học hỏi kinh nghiệm.”

La Thường vội khiêm tốn đáp: “Sư huynh quá đề cao em rồi. Góc nhìn của em có thể có chút khác biệt, nhưng có lẽ chỉ là may mắn trùng hợp thôi. Nếu có điểm nào chưa thỏa đáng, anh cứ thẳng thắn chỉ ra, chúng ta cùng nhau m.ổ x.ẻ và bàn luận.”

Tiếp đó, cô lấy mấy quyển bệnh án bệnh nhân ra, cầm lấy quyển đầu tiên và bắt đầu phân tích rành rọt: “Bệnh nhân tự thuật là n.g.ự.c cảm thấy khó chịu, nhưng không hề có biểu hiện đau vai hay đau lưng. Dựa vào tình trạng dưới lưỡi, có thể nhận thấy rõ triệu chứng huyết ứ. Vì vậy, phương thuốc này chủ yếu là hoạt huyết hóa ứ, kèm theo một ít thuốc sơ can giải uất.”

Vị bác sĩ trung niên cũng nắm khá rõ tình trạng của bệnh nhân này. Nghe La Thường phân tích, ông gật gù cảm thấy phương thuốc kia khá hợp lý, bởi lẽ người lớn tuổi thường xuyên than phiền khó chịu ở n.g.ự.c thì dùng thuốc hoạt huyết là điều không hiếm gặp.

La Thường không ngừng lại, tiếp tục luận giải: “Phương thuốc này, thoạt nhìn thì đúng bệnh, bởi dựa vào các dấu hiệu dưới lưỡi của bệnh nhân, bà ấy quả thực có triệu chứng huyết ứ. Tuy nhiên, ở người lớn tuổi, do chức năng cơ thể suy giảm, khí huyết lưu thông chậm lại, huyết ứ là một hiện tượng khá phổ biến, không quá đặc biệt. Tình trạng huyết ứ của bà ấy chưa đạt đến mức nghiêm trọng, không đủ để gây ra nhiều khó chịu đến vậy. Do đó, tôi cho rằng đây chưa phải là căn nguyên chính. Nếu chỉ dùng thuốc theo hướng này, e rằng sẽ không thể giải quyết triệt để gốc rễ vấn đề.”

Vừa dứt lời, cô đặt quyển bệnh án vừa phân tích sang một bên, rồi cầm ngay quyển tiếp theo lên: “Bệnh nhân tự thuật chán ăn, miệng đắng và nấc cụt. Sắc mặt có phần u sầu, và bà thường xuyên lặp đi lặp lại những lời đã nói. Vị bác sĩ đã kê phương thuốc Tỳ Hoàn gia giảm, đồng thời thêm thuốc sơ can giải uất. Tuy nhiên, Long nhãn trong đơn hơi mang tính chất ứ trệ, dễ gây tắc. Trong trường hợp có tà khí ở trung tiêu, tuyệt đối nên bỏ đi. Đánh giá chung, đây cũng là một phương thuốc chưa thật sự tối ưu.”

“Quan sát phương thuốc này, có lẽ vị bác sĩ đã cân nhắc đến các triệu chứng chóng mặt, đau đầu và nấc cụt của bệnh nhân, nên đã sử dụng các vị như bán hạ, thiên ma, bạch truật, câu đằng. Thêm vào đó, do bệnh nhân còn than phiền về chứng n.g.ự.c khó chịu, nên đã bổ sung viễn chí. Tuy nhiên, viễn chí lại là một vị thuốc có thể làm tổn thương vị khí, ảnh hưởng đến dạ dày. Trong trường hợp chức năng tỳ vị vốn đã suy yếu, việc dùng viễn chí vẫn cần hết sức thận trọng…”

Vị bác sĩ trung niên cùng mấy người trẻ tuổi đều vừa chăm chú lắng nghe từng lời của La Thường vừa không ngừng trầm tư. Họ tự hỏi, nếu mình là người chẩn bệnh, liệu có kê ra những đơn thuốc tương tự không? Nhưng thực tế nghiệt ngã đã chứng minh, bệnh tình của bệnh nhân chẳng hề có chút thuyên giảm nào.

Nói đến đây, La Thường lại đưa ra một luận điểm khác: “Mạch của bệnh nhân biểu hiện chậm yếu, kèm theo triệu chứng tiểu tiện hơi nhiều. Cũng có vị bác sĩ đã quyết định điều trị theo hướng bổ thận, coi đó là căn nguyên.”

Khi mọi người vẫn còn đang mải miết suy ngẫm, La Thường đã lật đến đơn thuốc mà Trình Chiêu Minh đích thân kê, rồi quay sang nhìn anh: “Sư huynh, thật ra hướng suy nghĩ của em và anh cũng khá tương đồng đấy ạ.”

Trình Chiêu Minh hơi nghi hoặc, rồi chậm rãi nói: “Không giấu gì tiểu sư muội, sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, sư huynh nhận thấy vị bệnh nhân này không hề có biểu hiện hàn hay nhiệt rõ ràng. Lấy thói quen uống nước làm ví dụ, bà ấy không có sở thích đặc biệt nào, nước lạnh hay nước nóng đều dùng được. Do đó, bệnh của bà ấy không phải là dương hư hay âm hư, mà vấn đề cốt lõi nằm ở tỳ vị và trung khu bị trì trệ.”

“Tỳ vị ví như một cái trục quay trung tâm của cơ thể. Khi hoạt động bình thường, phế khí có thể được giáng xuống, thanh lọc cơ thể, còn can khí có thể thăng lên, dưỡng sinh. Ngược lại, nếu tỳ vị hư yếu, xảy ra vấn đề, trước tiên sẽ xuất hiện hiện tượng ứ trệ đầy trướng ở tỳ vị, dẫn đến n.g.ự.c khó chịu, tiêu hóa kém và chán ăn.”

“Khi trung khu gặp vấn đề, nó giống như một ngã tư đường bị tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng, tất yếu sẽ ảnh hưởng đến sự thăng giáng của khí trong cơ thể. Điều này khiến cho thanh khí không thể thăng lên mà trọc âm cũng không thể giáng xuống. Lúc bấy giờ, việc bệnh nhân cảm thấy chóng mặt, đau đầu, miệng đắng và nấc cụt là những triệu chứng hoàn toàn dễ hiểu và bình thường.”